(Tüm metni okumak için lütfen dosyayı indiriniz.)
(KÜLTÜR MANTARI YETİŞTİRİCİLİĞİ) DERS NOTU Yayın No: 15
Prof. Dr. Fedai ERLER 1
Prof. Dr. Zekayi KATIRCIOĞLU 2
1 Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü
2 Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Basım Ünitesi
Ocak – 2011
ÖNSÖZ Kültür mantarı yetiştiriciliği, özellikle son yıllarda ülkemizde en hızlı gelişen tarımsal sektörlerden biri olmuştur. Mantar sektörü, kompost üretimi ve mantar yetiştiriciliği olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Ülkemizin toplam mantar üretimi, geçen 22 yıl zarfında 28 kat artmış olup; 1983 yılında 1.400 ton olan toplam üretim, 2005 yılında 38.000 tona ulaşmış, şimdilerde ise 40.000 tonu aştığı tahmin edilmektedir. Antalya-Korkuteli yöresi ise tek baĢına ülkemizdeki toplam kompost üretiminin %50‟den fazlasını, taze mantar üretiminin de yaklaşık %45‟ini üretmektedir. Ülkemizde en yaygın üretilen mantar türü Agaricus bisporus (Lange) Imbach (Agaricaceae) olup, üretilen toplam mantarın yaklaşık %95‟ini oluşturmaktadır. Hızla gelişen mantarcılık sektöründe son yıllarda zararlı ve hastalıkların oranında da önemli artışlar olmuştur. Zararlılardan özellikle „Mantar sinekleri‟ olarak bilinen, cecidomyiid, phorid ve sciarid türlerin populasyonları her geçen yıl artmış ve bu populasyonlarda birçok insektisite karşı direnç gelişmeye başlamıştır. Hastalıklardan ise Yaş kabarcık (Mycogone perniciosa) ve Kuru kabarcık (Verticillium fungicola, V. psalliotae) özellikle Antalya-Korkuteli yöresinde en yaygın görülen fungal hastalıklardır. Kahverengi benek (Pseudomonas tolaasii) ise yörede en sık rastlanan bakteriyel hastalık konumundadır. Mantar yetiştiriciliği, ülkemizde kimyasal mücadeleye alternatifin bulunmadığı tek tarım sektörüdür. Zararlı ve hastalıklar ile mücadele genelde kimyasallar ile yapılmaktadır. Kısa aralıklarla hasat yapılan mantar kültüründe birçoğu geniş spektrumlu ve kalıntı etkisi uzunca olan kimyasal ilaçların kullanılması, hasat işinde çalışanlar yanında tüketici sağlığını da ciddi ölçüde tehdit etmektedir. Ayrıca, yapılan araştırmalarda kullanılan bazı kimyasal ilaçların mantar misellerini yakarak üretimde ciddi kayıplara yol açtığı saptanmıştır. Tüm bu sayılanlar dikkate alındığında, mantar yetiştiriciliğinde zararlı ve hastalıklar ile mücadelede alternatif yöntem ve materyallerin geliştirilmesi adeta zorunluluk haline gelmiştir. Antalya-Korkuteli yöresinde, selektif materyaller kullanarak yaptığımız çalıĢmalardan olumlu sonuçlar alınmıştır. Gerek tarafımızdan elde edilen sonuçlar, gerekse diğer bazı mücadele yöntemleri bu ders notunda entegre mücadele yaklaĢımı çerçevesinde ele alınmıştır. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğrencileri ile Korkuteli M.Y.O. Mantarcılık Programı öğrencileri için hazırlanmış olan bu ders notunun, tüm mantar üreticilerimize ve sektördeki diğer ilgililere yardımcı olmasını temenni ediyorum. Saygılarımla... ii Doç. Dr. Fedai ERLER
Devamını okumak için lütfen dosyayı indiriniz.